Tarih boyunca insanların hayali oldu uçabilmek. Kanat takıp Galata’dan Üsküdar’a geçen Hezarfen bu konuda tarihteki en iddialı ve hırslı kişilerden biriydi. Ondan yaklaşık 3 yüz yıl sonra Wright kardeşler ilk insanlı uçuşu makinelerin yardımıyla gerçekleştirdiler. Bugün, artık insanların atmosferin dışına bile rahatlıkla çıkabildikleri günümüzde en az o zamanlar ki kadar heyecan verici bir yenilik yaşanıyor: insansız hava araçları, yani drone’lar…
İlk bakışta oyunca gibi görünse de drone’lar başta savunma sanayii olmak üzere, hayatımızın pek çok alanında kendine yer bulmaya başladı bile. İşin ticari boyutunda da drone’ların sunduğu potansiyeli erken dönemde keşfedenlerin başında Amazon geliyor. E-ticarette günümüzdeki en önemli sorun olun teslimat zamanlarını hızlandırmak için drone’lara başvuran Amazon bu konuda öncülerden ama tek değil. Pek çok başka firma drone’ları işlerini geliştirmek için denemeye, en azından planlarına dahil etmeye başladı bile…
Fakat drone’ların kullanım alanı genişledikçe bu konuya ilişkin yaşanan olumsuzluklar bazı kuralların gerekliliğini de gündeme getirmeye başladı. Geçtiğimiz günlerde A.B.D Meksika sınırında uyuşturucu taşıyan bir drone’un düşmesi, havalimanı yakınlarında drone’ların kural dışı şekilde kullanımı gibi durumlar sivil havacılık kanunlarında bu konuda düzenleme yapılması ve hobi amaçlı drone kullananlar başta üzere bu araçların her türlü kullanımı için lisans alınması gibi gereklilikleri ortaya çıkarıyor.
Drone’ların kullanım alanlarına, uygulanan yaptırımlara ve lisans zorunluluğuna ilişkin gelişmelere yakından bakalım….
Drone’ların kullanım alanları
Drone’lar 20. yüzyılda gerçekleşen birçok teknoloji gibi önce savunma sanayisi için geliştirildi. Başlangıçta sadece insanların ulaşamayacağı alanlarda kolaylıkla gözlem yapılması amacıyla tasarlanan bu araçların önce askeri saldırı amacıyla gündeme gelmesi sonra da ticari ve kişisel kullanımı, drone’ların bilinirliğini yaygınlaştırdı.
Drone’lar; suçluların yerlerini tespit etmek ve gerektiğinde müdahalede bulunmak, hızlı teslimat, arama kurtarma çalışmaları kapsamında termal kameralarla insan aranması, tarım, ulaşılması zor bölgelere ilaç ve gıda yardımı yapılması, uzak mesafeden görüntü alınarak habercilik alanındaki kullanımı gibi sayısız fayda sağlıyor.
Hobi amaçlı drone kullanımı
Sağladığı tüm avantajlarının yanı sıra bizim gibi hobi amaçlı kullanıcılar için de drone’lar önem taşıyor. Keyif almak ve güzel zaman geçirmek için sahip olduğumuz bu araçların kural dışı ve bilinçsiz kullanımı sivil havacılık kanunları kapsamında bu konuda çeşitli önlemler alı
nmasını gerektiriyor.
Alınacak bu önlemler hobi amaçlı kullanıcıları üzecek gibi görünüyor. Ancak yasa dışı amaçlarla kullanımları ve kötü sonuçlara doğuracak olayları engellemek adına bilinçli kullanıcıların bu kurallara uyması önem taşıyor.
Drone kullanımına ilişkin kural ve yaptırımlar
Drone’ların sivil havacılık kurallarına aykırı şekilde kullanılması tüm dünyada kazalara neden olabilecek durumların yaşanmasına neden oluyor. Ülkemizde de yaygınlaşan drone kullanımı, bazı kural dışı durumların kulağımıza gelmesine neden oluyor. Atatürk Havalimanı yakınlarında kullanılan bu araçların pilotlar tarafından rapor edilmesi gibi durumlar giderek daha sık yaşanıyor.
Avusturalya’da yaşanan benzer bir durum sonucu, kural dışı kullanım nedeniyle drone sahibine 850 dolar gibi bir para cezası uygulanması; ceza ve lisans benzeri yaptırımların konuşulmasına neden oluyor.
Bu yaşananlar hobi amaçlı kullanıcılar için, kısa süre içinde lisans alma zorunluluğu gibi bir kısıtlamanın getirilmesine neden olabilir. Lisans zorunluğu ilk bakışta benim de sıcak bakmadığım bir konu olsa da, yaygınlaşan kullanım ve yaşanması muhtemel kazaları önlemek için bu gerekliliklerin, tüm drone severler tarafından kabul göreceğini umuyorum.
Linkler:
http://www.theverge.com/2015/1/22/7870651/drone-drugs-crystal-meth-tijuana-us-mexico-border
http://www.dailymotion.com/video/x2ezzso_ataturk-havalimani-nda-izinsiz-air-drone-ucusu_news